به نقل از «شبستان»

رعایت اجباری دستورات دینی از جهت اخلاقی چه ارزشی دارد؟

تاریخ انتشار: ۳ دی ۱۴۰۱ | کد خبر: ۳۶۶۸۵۷۲۴

حجت الاسلام ساجدی گفت: اجبار به رعایت برخی موازین اخلاقی در جامعه، اگر در شرایط و با روش مناسب خود باشد، می تواند باعث شکل گیری شخصیت های هنجارمند در جامعه باشد.

حجت الاسلام «حامد ساجدی»، در گفت و گو با خبرنگار اندیشه  خبرگزاری شبستان در خصوص رعایت اجباری دستورات دینی در جامعه گفت: حجاب اجباری که این روزها مطرح است، زمینه یک بحث عمیق تر و پر دامنه تری را فراهم کرده است که آن رابطه بین دین و نهاد حکومت است.

بیشتر بخوانید: اخباری که در وبسایت منتشر نمی‌شوند!

 

این پژوهشگر پژوهشگاه فرهنگ و اندیشه اسلامی در ادامه اظهار کرد: یکی از مباحثی که امروزه زیاد شنیده می شود، این است که دین داری و اخلاق مداری زمانی ارزشمند است که از روی اختیار و آزادی باشد؛ بنابراین اگر شما کسی را اجبار به انجام دادن یک فعل اخلاقی کنید، این هیچ ارزشی ندارد. اخلاق مجبورانه، ایمان مجبورانه و حجاب مجبورانه هیچ کدام ارزش ندارد و لذا حکومت هایی که در پی برقراری ایمان اجباری در جامعه هستند، دچار خطای اخلاقی شدند.

 

وی در ادامه افزود: اشکال این حرف این است که این واقعیت را نادیده می گیرند که افعال اختیاری انسان گاها مقدمات و زمینه سازی های غیر اختیاری دارند؛ مثلا تربیت، محیط ، فرهنگ و تاریخ گذشته یک انسان در شکل گیری شخصیت و افعال اختیاری او موثر است. در اینکه ایمان را اختیار کند یا بی ایمانی را و یا حجاب را اختیار کند یا بی حجابی را، طبیعتا جامعه ای که اکثر اعضای آن مظاهر بی اختیاری را لحاظ کرده باشند، اعضای جدیدی که در آن جامعه قرار است رشد و تعالی پیدا کنند به احتمال زیاد، همان مظاهر را اختیار خواهند کرد؛ پس ما فقط نباید به جنبه فلسفه اخلاق نگاه کنیم بلکه از منظر روانشناسی اخلاق و جامعه شناسی اخلاق باید به مسئله توجه داشته باشیم.

 

وی تصریح کرد: اجبار به رعایت برخی موازین اخلاقی در جامعه، اگر در شرایط و با روش مناسب خود باشد، می تواند باعث شکل گیری شخصیت های هنجارمند در جامعه باشد. شخصیت هنجارمند، یعنی کسی که ولو از روی عادت و از روی تربیت و با اکتساب از محیط رفتارهای ناهنجاری انجام می دهد. برای شخصیت هنجارمند زمینه شخصیت بهتری فراهم است. برای اینکه به سمت انتخاب آزادانه ارزش های اخلاقی سوق پیدا کند تا یک شخصیت ناهنجارمند بی قید و بی موالات.

 

حجت الاسلام ساجدی بیان کرد: خانواده ای که فرزند خود را مودب به آداب تربیت کند، احتمال اینکه آن فرزند دارای ادب، در آینده اخلاق مدار شود و آزادانه ارزش های اخلاقی را انتخاب کند، بسیار بیشتر از خانواده ای است که هیچ نظارتی بر فرزند خود ندارند و یک فرزند نامودبی را تربیت می کنند.

 

وی اظهار کرد: همین طور مدرسه ای که فرزندان را مودب بار بیاورد، احتمال اینکه خروجی های آن مدرسه اخلاق مدار باشند، بیشتر خواهد بود؛ پس اینکه بگوییم رعایت اخلاق، زمانی ارزشمند است که از درون بجوشد ولو در یک فضای ایده آل شعار زیبایی است، اما رها گذاشتن جامعه هم بدون هیچ گونه نظارت عملا موجب رواج انحطاط و فساد اخلاقی و ریزش افرادی می شود که مستعد رشد اخلاقی بوده اند.

 

این محقق حوزوی گفت:نکته ای که در اینجا مهم است، تاثیر متقابل رفتار و ذهنیت انسان هاست. کسی که عادت به رفتارهای فاسد و ناهنجار داشته باشد به تریج افکارش هم تغییر پیدا می کند و جای ارزش و ضد ارزش در ذهن او جا به جا می شود و یک نظام توجیه گری ناموجهی را برای خود شکل می دهد و در نتیجه استعداد رشد اخلاقی در او از بین می رود.

 

وی تصریح کرد: بنابراین با قرار دادن برخی کنترل های اجتماعی حداقل می شود جلوی این مانع فکری و عملی را گرفت و زمینه رشد اخلاقی را برای انسان ها فراهم کرد.

پایان پیام/35

منبع: شبستان

درخواست حذف خبر:

«خبربان» یک خبرخوان هوشمند و خودکار است و این خبر را به‌طور اتوماتیک از وبسایت shabestan.ir دریافت کرده‌است، لذا منبع این خبر، وبسایت «شبستان» بوده و سایت «خبربان» مسئولیتی در قبال محتوای آن ندارد. چنانچه درخواست حذف این خبر را دارید، کد ۳۶۶۸۵۷۲۴ را به همراه موضوع به شماره ۱۰۰۰۱۵۷۰ پیامک فرمایید. لطفاً در صورتی‌که در مورد این خبر، نظر یا سئوالی دارید، با منبع خبر (اینجا) ارتباط برقرار نمایید.

با استناد به ماده ۷۴ قانون تجارت الکترونیک مصوب ۱۳۸۲/۱۰/۱۷ مجلس شورای اسلامی و با عنایت به اینکه سایت «خبربان» مصداق بستر مبادلات الکترونیکی متنی، صوتی و تصویر است، مسئولیت نقض حقوق تصریح شده مولفان در قانون فوق از قبیل تکثیر، اجرا و توزیع و یا هر گونه محتوی خلاف قوانین کشور ایران بر عهده منبع خبر و کاربران است.

خبر بعدی:

گسترش فرهنگ علمی و دینی به همت شهید مطهری

به گزارش خبرگزاری صداوسیمای استان آذربایجان غربی،  حجت الاسلام حسن پورعلی در مراسم بزرگداشت روز معلم و هفته عقیدتی سیاسی که در مدرسه علمیه حضرت زینب کبری سلام الله ارومیه برگزار شد، با تبریک روز معلم گفت: روز معلم یکی از رویدادهای مهم و ارزشمند است که از زحمات و تلاش‌های معلمان تجلیل می شود و معلمان نقش بسیار مهمی در جامعه دارند؛ آن‌ها افرادی هستند که نه‌تنها دانش را به دانش‌آموزان انتقال می‌دهند، بلکه موجب شکوفایی استعدادها و رشد فردی آن‌ها نیز می‌شوند. این روز فرصت مناسبی برای قدردانی از معلمان است.

وی با اشاره به شخصیت آیت‌الله مطهری افزود: آیت‌الله مطهری یکی از شخصیت‌های برجسته و تأثیرگذار در تاریخ ایران معاصر و یک عالم، فیلسوف، و سیاستمدار بود که با دانش و عقایدش تأثیر فراوانی بر جامعه و فرهنگ ایران گذاشت. شهید مطهری با داشتن دیدگاه‌های فراگیر و اندیشه‌های عمیق، به گسترش فرهنگ علمی و دینی در ایران کمک کرد.

مسئول تعلیم و تربیت سپاه ارومیه خاطرنشان کرد: آیت‌الله مطهری با داشتن دیدگاه‌های ترکیبی از دین و علم، سعی کرد تا تطابق و هماهنگی بین این دو را ترویج کند و او همچنین در زمینه سیاست نیز فعالیت داشت و نقش مهمی در دوران انقلاب اسلامی ایران ایفا کرد.

وی در ادامه با تبریک هفته عقیدتی سیاسی تصریح کرد: هفته عقیدتی، سیاسی بهترین فرصت برای تبیین ارزش های انقلابی و ترویج فرهنگ تعلیم و تربیت دینی است.

حجت الاسلام پورعلی ادامه داد: فرهنگ اسلامی به عنوان بالاترین جایگاه در عرصه علم و تربیت، در سپاه پاسداران نهادینه شده و این نهاد انقلابی با این رویکرد مقدس از ارزش های انقلاب اسلامی در کشور و منطقه صیانت می کند.

وی یادآور شد: وظیفه اصلی سپاه پاسداران به عنوان یکی از نیروهای مسلح کشور، صیانت از انقلاب اسلامی است و به همین دلیل مسائل اعتقادی و معارف اسلامی اولویت تمام برنامه های این نهاد انقلابی قرار دارد.

‌مسئول تعلیم و تربیت سپاه ارومیه در پایان به خطاب به طلاب گفت: با توجه به اهمیت این هفته، بهتر است که همگی به ترویج اندیشه‌های موضوعی و ارتقای اهمیت آنها ،در جامعه توجه ویژه‌ای داشته باشیم. امیدوارم این هفته، برای همه‌ی ما فرصتی باشد برای بررسی عمیق‌تر ارزش‌ها و عقاید سیاسی و انسانی که ما را به یک جامعه بهتر هدایت می‌کنند.